مبانی وجودشناختی توسعه و تعالی علوم برپایه عقلانیت وحیانی؛ با تأکید بر اندیشه‌های آیت‌الله جوادی آملی

نویسنده

  • مهدی گنجور گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اهل البیت(ع)، دانشگاه اصفهان، ایران
چکیده مقاله:

نظریه «عقلانیت‌ وحیانی» و نقش آن در توسعه و تعالی علوم بشری، از ابتکارات آیت‌الله جوادی آملی شناخته می‌شود. این مدل اسلامی، به‌مثابه روشی جامع در تولید و تکامل معرفت علمی، در مقابل الگوی عقلانیت مدرن غربی بر آن است تا با تلفیق و استفاده متوازن از عقل و نقل، زمینه رشد و تکامل انسان را از طریق تعالی علوم فراهم آورده و به این وسیله، بهروزی و سعادت دنیوی و اخروی او را تأمین نماید.در این پژوهش تلاش شده است تا با رهیافت مسئله‌محور و روش توصیفی-تحلیلی، پس از تشریح و بازشناسی مفاهیم، مهم‌ترین مبانی وجودشناختی این نظریه با تأکید بر آموزه‌های صدرایی از قبیل:جهان‌بینی توحیدی(قائل شدن به مبدأ و غایت قدسی برای طبیعت و علم)؛ انطباق وتناظر عوالم و مراتب هستی؛ زنده‌انگاری طبیعت(سریان علم وحیات در همه موجودات)؛ و فقر وجودی عالم، و همچنین رابطه این مبانی با توسعه و تعالی علوم، استنباط و ارائه گردد.کلیدواژه‌ها: عقلانیت وحیانی؛ وجودشناسی صدرایی؛ توسعه؛ تعالی علوم؛ آیت‌الله جوادی آملی.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی امکان تربیت دینی بر مبنای نظریه عقلانیت وحیانی با تکیه بر نظریات علامه جوادی آملی

بیشتر پژوهش‌های انجام‌شده در بیست سال اخیر در حوزۀ تعلیم و تربیت، در سنت فلسفۀ تحلیلی صورت گرفته و مهم‌ترین بحث چالش‌برانگیز، نفی معناداری و امکان تربیت دینی بوده است. فیلسوفان تحلیلی تربیت، مانند هرست و پیترز، بر تعلیم و تربیت آزاد تأکید می‌کنند و تربیت دینی را به این دلیل ناممکن می‌شمارند که فاقد ویژگی‌های قابل‌ارزیابی بودن، تعمیم‌پذیری و انتقال‌پذیری است. نگرش آن‌ها نسبت به تربیت، برگرفته از...

متن کامل

استنباط مبانی علوم انسانی اسلامی در آثارعلامه جوادی آملی

با توجه به چارچوب نظری اندیشه اسلام از منظر استاد علامه جوادی آملی که بر چهار مؤلفه اصلی علل غایی، فاعلی، مادی و صوری مبتنی است، بررسی نسبت (باورها و ارزش‎های) فلسفه محض با فلسفه علوم انسانی اسلامی و نیز نسبت فلسفه مضاف اخیر با مجموعه علوم انسانی اسلامی، در تولید علوم انسانی اسلامی دارای اهمیت است. از منظر این اندیشمند، در منظومه یک اندیشه یا دین و یا عینیت، داشتن تبیین، تحریر و تحلیل بهتر از ح...

متن کامل

جنسیت و روح در مبانی حکمت متعالیه با تأکید بر دیدگاه آیت‌الله جوادی آملی

مقاله حاضر به ارزیابی تذکیر یا تأنیث روح انسان از منظر حکمت متعالیه با تأکید بر دیدگاه آیت‌الله جوادی آملی می‌پردازد. ایشان معتقد است روح، قبل از ورود به عالم دنیا، تذکیر و تأنیث ندارد و ضمن پذیرش وجود روح مجرد در عالمی پیش از دنیا، میان این دیدگاه و مبنای جسمانیهالحدوث بودنِ روح تعارضی نمی‌بیند. با مقایسه و تطبیق دیدگاه ایشان با ملاصدرا و دیگر فلاسفه صدرایی، با وجود اختلافات ظاهری، موافقت و عدم...

متن کامل

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

متن کامل

جنسیت و روح در مبانی حکمت متعالیه با تأکید بر دیدگاه آیت الله جوادی آملی

مقاله حاضر به ارزیابی تذکیر یا تأنیث روح انسان از منظر حکمت متعالیه با تأکید بر دیدگاه آیت الله جوادی آملی می پردازد. ایشان معتقد است روح، قبل از ورود به عالم دنیا، تذکیر و تأنیث ندارد و ضمن پذیرش وجود روح مجرد در عالمی پیش از دنیا، میان این دیدگاه و مبنای جسمانیهالحدوث بودنِ روح تعارضی نمی بیند. با مقایسه و تطبیق دیدگاه ایشان با ملاصدرا و دیگر فلاسفه صدرایی، با وجود اختلافات ظاهری، موافقت و عدم...

متن کامل

مبانی و کاربست‌های نظریه «روح معنا» در آثار جوادی آملی

چکیده یکی از نظریات مطرح‌شده در سنت اسلامی در باب نحوه مواجهه با مفردات متشابه قرآن، نظریه وضع لفظ برای روح معنا است که نخستین بار غزالی به‌صراحت از آن سخن گفته است. این نظریه که در تاریخ اندیشه اسلامی در میان عرفا و پیروان حکمت متعالیه مقبول واقع شده، در نظر جوادی آملی بر اساس زنجیره‌ای از مبانی، مقبول افتاده و کاربست‌های متعددی یافته است. التزام حداکثری به قوانین زبان عربی در مواجهه با متون ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 9  شماره 1

صفحات  145- 161

تاریخ انتشار 2020-11-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023